Ο «ΤΑΣΣΟΣ» ΗΡΘΕ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Υπάρχουν έργα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας. Υπάρχουν
έργα διάσημων καλλιτεχνών. Υπάρχουν και έργα μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας που τα
φιλοτέχνησαν σημαντικοί καλλιτέχνες, έργα που συνδέθηκαν άρρηκτα με μια
ολόκληρη περιοχή, με μια περίοδο οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων, με τα
έργα και τις ημέρες των ανθρώπων...
«Η
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ» του Α Τάσσου και της Λουκίας Μαγγιώρου που
παρουσιάστηκε κι επίσημα στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης , στη Μονή
Λαζαριστών, είναι έργο εμβληματικό που περιβάλλεται από συγκινησιακή φόρτιση
για μια ολόκληρη περιοχή, για μια γενιά ανθρώπων που πάλεψαν και δημιούργησαν
με τον καπνό , για τη Θεσσαλονίκη.
Η εκδήλωση
που πραγματοποιήθηκε με την συμβολή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και
Τροφίμων , του ίδιου του Υπουργού Αθ Τσαυτάρη που προσωπικά ανέλαβε τη μεταφορά
του στην πόλη, το Δήμο Παύλου Μελά και τον Δήμαρχο Διαμαντή Παπαδόπουλο αλλά
και την Εθνική Πινακοθήκη που έκανε τη συντήρηση του έργου και τους ανθώπους
του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών, είχε κάτι το
διαφορετικό...
Φαινόταν από
την αρχή, ότι το εμβληματικό πεντάπτυχο , δώδεκα μέτρων μήκους και πέντε
πλάτους έργο που αναπαριστά σκηνές από την καλλιέργεια και τη συλλογή των
καπνών, ήταν σημείο αναφοράς για όλους τους ανθρώπους που παρευρίσκονταν στο
χώρο! Έβγαιναν φωτογραφίες μπροστά του, μελετούσαν με προσοχή τη μακέτα του
αλλά και τα σπάνια φωτογραφικά στιγμιότυπα από τη φιλοτέχνησή του από τους δύο
καλλιτέχνες την ώρα της δουλειάς τους μέσα στον Οργανισμό Καπνού στην άλλοτε
περιοχή των Καπνομάγαζων, τη Σταυρούπολη.
Το πόσο δικό
τους ένιωθαν όλοι αυτοί –κι ακόμη περισσότεροι άνθρωποι- το έργο, το είχε
συνειδητοποιήσει από την αρχή ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
καθηγητής Αθ Τσαυτάρης και αποφάσισε να το μεταφέρει στην πόλη για να του δοθεί
η θέση και η προσοχή που του χρειάζεται...
Το πόσο
σημαντικό για μια τοπική κοινωνία είναι να ξαναβρίσκει τους χαμένους κρίκους με
το παρελθόν της αλλά και τα σημεία αναφοράς της το επισήμανε ο Μητροπολίτης
Σταυρουπόλεως Νεαπόλεως Βαρνάβας παίρνοντας το λόγο εκτός ...προγράμματος και
λέγοντας: «Αυτός ο πίνακας είναι καθαγιασμένος με το αίμα και των ιδρώτα των
καπνεργατών. Ο πίνακας είναι δικός μας και τον γυρνάει πίσω ο Υπουργός γι αυτό
και τον συγχαίρω. Ο πίνακας επέστρεψε στο σπίτι του, στο λαό των δυτικών
συνοικιών...» Και τότε τα λόγια πνίγηκαν στο χειροκρότημα και μια μαυροφορεμένη
γυναίκα στην τρίτη σειρά των θέσεων έκλαιγε, γιατί ο σύζυγός της που δε ζει
πια, ο Ριχάρδος Τόκας, χρόνια υπάλληλος του Υπουργείου Γεωργίας, γεωοπόνος ήταν
από τους πρώτους που έστειλαν επιστολές σε όλους τους αρμόδιους φορείς και στον
Υπουργό Αθ Τσαυτάρη ενημερώνοντας για την αξία του έργου που έπρεπε να
επιστρέψει πίσω...
Κι ο
Δημήτρης Σαλπιστής, άνθρωπος γνωστός στην πόλη, παρών στην εκδήλωση φώναξε «τον
πίνακα τον πήρανε» κι όσοι ήταν παρόντες αισθάνθηκαν δικαιωμένοι γιατί ένα
σημαντικό έργο , συντηρημένο χάρη στις εργασίες της Εθνικής Πινακοθήκης
επέστρεψε κι εκτίθεται μόνιμα εκεί που είναι ο φυσικός του χώρος: Τα
καπνομάγαζα της Σταυρούπολης , περιοχή στην οποία βρίσκεται σήμερα το Μουσείο
Σύγχρονης Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών.
Ο μόνος
απών, αυτός που φρόντισε να επιστρέψει το έργο. Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων Αθ Τσαυτάρης που προσπαθεί να λύση στα προβλήματα των αγροτών...
Ο
«επαναπατρισμός» αυτού του έργου , δείχνει έναν δρόμο: Αυτόν της ομοψυχίας και
του κοινού στόχου, μιας ομάδας ανθρώπων, μιας τοπικής κοινωνίας, μιας πόλης
–γιατί όχι μιας ολόκληρης χώρας- που μπορεί ν αλλάξει τα δεδομένα.
Στο Κρατικό
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Μονή Λαζαριστών, το επόμενο διάστημα θα γίνουν
πολλές και εκπαιδευτικές εκδηλώσεις με επίκεντρο την «Καλλιέργεια του Καπνού».
Αν επισκεφθείτε το έργο, θυμηθείτε ότι πίσω του κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία,
μια συλλογική προσπάθεια. Όπως αυτή που αποτύπωσαν οι καλλιτέχνες μέσα από τα
χοντρά από τη δουλειά χέρια των καπνεργατών...
Σ.
