Θρησκεία και Πανδημία. Ένα βιβλίο και ένας διαδικτυακός διάλογος για την Πίστη, την Επιστήμη και τον κορονοϊό.

  

Σε μια περίοδο που τα πάντα και κυρίως οι πεποιθήσεις μας δοκιμάζονται, το βιβλίο του Αλέξανδρου Σακελλαρίου «Θρησκεία και Πανδημία στην Ελληνική Κοινωνία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις iWrite (σειρά Lux Orbis), θέτει ζητήματα που πριν από την πανδημία δεν μπορούσε ή μάλλον δεν ήθελε κανείς να αγγίξει, όπως για παράδειγμα τον θρησκευτικό λαϊκισμό και τις στενές σχέσεις μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας .

Ο συγγραφέας πιστεύει ότι η Εκκλησία αντιμετώπισε με αρκετά προβληματικό τρόπο την πανδημία:  

 

«Θεωρώ ότι η Εκκλησία αντιμετώπισε με αρκετά προβληματικό τρόπο την πανδημία. Αρχικά διεκδίκησε και πέτυχε μια προνομιακή μεταχείριση από την πολιτεία καθώς κανένας άλλος θεσμός δεν είχε το δικαίωμα να αποφασίσει ο ίδιος για τα μέτρα που θα λάβει, ενώ στην Εκκλησία δόθηκε αυτή η δυνατότητα ασχέτως εάν δεν την εκμεταλλεύτηκε. Αφετέρου υπήρξε η μοναδική θρησκευτική κοινότητα η οποία αντέδρασε τόσο έντονα στα μέτρα και μάλιστα με εκφράσεις του τύπου "μόνο ο Χότζα στην Αλβανία είχε κλείσει τις εκκλησίες". Άλλες θρησκευτικές ομάδες όπως π.χ. οι Προτεστάντες είχαν αυτοβούλως κλείσει τις εκκλησίες τους πολύ νωρίτερα. Τέλος, δεν έκανε καμία υποχώρηση σε θέματα όπως η θεία κοινωνία. Εν κατακλείδι θα έλεγα ότι η Εκκλησία ήταν βαθύτατα αντιδραστική και διεκδίκησε ρόλο κεντρικού συνομιλητή του κράτους, εν μέρει αναμενόμενο αν λάβει κανείς την ιστορία των σχέσεων πολιτικής και θρησκείας στην Ελλάδα. Ως προς την επιστήμη θα έλεγα ότι η Εκκλησία θέτει υπεράνω τον θεολογικό και εκκλησιαστικό λόγο, την πίστη και όχι την επιστήμη. Στο κλείσιμο των εκκλησιών τον Μάρτιο υποχρεώθηκε να υποταχθεί στις επιστημονικές οδηγίες, αλλά τα Χριστούγεννα μάλλον πήρε τη ρεβάνς καθώς η κυβέρνηση δεν εισάκουσε τους ειδικούς και υιοθέτησε πλήρως όλα τα αιτήματα της Εκκλησίας για το άνοιγμα των εκκλησιών και τον αριθμό των πιστών. Γενικότερα η Εκκλησία, όπως και κάθε θρησκεία, δέχεται μόνο τα επιστημονικά επιτεύγματα που δεν πλήττουν τον πυρήνα της πίστης της, και τα υπόλοιπα τα θεωρεί παραχωρήσεις του θεού ή ότι συμβαίνουν επειδή ο θεός κατευθύνει τους επιστήμονες, επιχείρημα που κείται πέραν της λογικής και της πραγματικότητας και θέτει θρησκευτικό μανδύα στην επιστήμη, ενώ τα δύο πεδία έχουν διαχωριστεί εδώ και αιώνες. Δεν συμφωνώ εξάλλου με τη θέση ότι θρησκεία και επιστήμη μπορούν να συνεργάζονται, είναι διαφορετικά πεδία και η επιστήμη έχει επιφέρει σημαντικά πλήγματα στα θρησκευτικά πιστεύω ιδίως τους τελευταίους δύο-τρεις αιώνες, αν και η επιστήμη ποτέ δεν επιδίωξε να 'πολεμήσει' τη θρησκεία» .

 

 

Μπορεί να αλλάξει η μεθοδολογία της Θείας Κοινωνίας;

«Κάθε εποχή η επιστήμη διαμορφώνει τα ταυτοτικά της χαρακτηριστικά , τη μεθοδολογία της. Αντίθετα, η Θρησκεία έχει πάντα τα ίδια, δεν αλλάζουν. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν ο τρόπος διαχείρισης του ταυτοτικού χαρακτηριστικού της Θείας Κοινωνίας μπορεί να αλλάξει.;»

Το παραπάνω ερώτημα έθεσε στον Δημόσιο Διάλογο στο πλαίσιο Διαδικτυακής Ημερίδας με θέμα Πίστη και κορονοϊός. Επιστημονικές και Θεολογικές προσεγγίσεις» που διοργάνωσε το τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, ο καθηγητής στο τμήμα Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics , Ηλίας Μόσιαλος

 

«Είδαμε στην περίοδο της πανδημίας και ορθόδοξες εκκλησίες στο εξωτερικό να επιλέγουν διαφορετικό τρόπο μετάδοσης της θείας κοινωνίας με ξεχωριστή λαβίδα χωρίς να θεωρούνται εκεί λίγο καλοί Ορθόδοξοι» σχολιάζει ο συγγραφέας Αλέξανδρος Σακελλαρίου.

 

Πίστη Πανδημία και ελεύθερη βούληση

 

«Η πανδημία του κορονοϊού κλόνισε την παντοδυναμία και τον εγωϊσμό μας», είπε μεταξύ άλλων ο Μητροπολίτης Αλεξανδρούπολης Άνθιμος στη διαδικτυακή ημερίδα για την ‘Πίστη και την Πανδημία» . Η Πίστη δίνει υπόσταση στην Ελπίδα όπως αναφέρεται στην Αγία Γραφή. Η πίστη ελέγχει αυτά που είναι αόρατα. Πίστη σημαίνει εμπιστοσύνη, τονίζει ο Μητροπολίτης.

Και η ελεύθερη βούληση;

 

Νομίζω ότι το ζήτημα της ελεύθερης βούλησης είναι ιδιαίτερο και ταυτόχρονα σημαντικό, αλλά και πάρα πολύ ευρύ. Τα πάντα εξαρτώνται από τον ορισμό της ελεύθερης βούλησης. Αν θεωρήσουμε ότι οι πράξεις και οι αποφάσεις του ανθρώπου δεν επηρεάζονται από καμία εξωτερική δύναμη (φύση, περιβάλλον, κοινωνία), ούτε από τον θεό τότε μπορούμε να κάνουμε λόγο για ελεύθερη βούληση. Αλλά πόσο εφικτό είναι αυτό στις κοινωνίες του ανθρώπου; Η κάθε κοινωνία έχει περιορισμούς και όρια που επηρεάζουν τις αποφάσεις των ανθρώπων, οπότε υπό αυτό το πρίσμα πλήρης ελευθερία βούλησης είναι δύσκολο να υπάρξει. Από την άλλη εάν υπάρχει ένα θεϊκό σχέδιο και ένας θεός που παρεμβαίνει και αποφασίζει τότε δεν υφίσταται ελεύθερη βούληση, και εξ όσων γνωρίζω η Ορθόδοξη Εκκλησία δέχεται την παρέμβαση του θεού, είναι δηλαδή θεϊστική. Ενδεχομένως μόνο ο ντεϊσμός, η άποψη δηλαδή ότι ο θεός δημιούργησε τον κόσμο και δεν παρεμβαίνει σε αυτόν θα μπορούσε να είναι εγγύτερα στην ελεύθερη βούληση, αλλά και πάλι η παρουσία δημιουργού αποδυναμώνει το επιχείρημα περί εγγενούς ελεύθερης βούλησης. Θα έλεγα ότι το ζήτημα της ελεύθερης βούλησης δεν είναι άσπρο-μαύρο, αλλά έχει και πολλές ενδιάμεσες αποχρώσεις και είναι πολύ σημαντικό να προσδιορίζουμε για ποια ακριβώς ελεύθερη βούληση κάνουμε λόγο, εκείνη που αφορά συγκεκριμένες συνθήκες, καταστάσεις και γεγονότα ή την ελεύθερη βούληση ως εγγενές συστατικό του ανθρώπου. Προσωπικά θα έλεγα ότι γενικώς ο άνθρωπος έχει ελεύθερη βούληση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι υπό συγκεκριμένες καταστάσεις και συνθήκες δεν επηρεάζεται και δεν περιορίζεται. 

·        Ο Αλέξανδρος Σακελλαρίου σπούδασε Φιλοσοφία, Παιδαγωγική και Ψυχολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών και Κοινωνιολογία και Κοινωνική Ψυχολογία σε µεταπτυχιακό επίπεδο στο Πάντειο Πανεπιστήµιο, όπου και αναγορεύθηκε διδάκτωρ Κοινωνιολογίας (2008) στο επιστηµονικό πεδίο της Κοινωνιολογίας της Θρησκείας. Από το 2016 διδάσκει στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο, ως Συνεργαζόµενο Εκπαιδευτικό Προσωπικό, στο προπτυχιακό πρόγραµµα «Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισµό», και από το 2011 εργάζεται στο Πάντειο Πανεπιστήµιο ως ερευνητής σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράµµατα. Έχει διδάξει το µάθηµα «Μορφές σύγχρονης θρησκευτικής βίας» στο Πάντειο Πανεπιστήµιο (Τµήµα Κοινωνιολογίας) στο πλαίσιο της απόκτησης ακαδηµαϊκής εµπειρίας και έχει εκπονήσει µεταδιδακτορική έρευνα µε θέµα «Μορφές αθεΐας στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία» (2020). Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαµβάνουν την κοινωνιολογία της θρησκείας και της αθεΐας (θρησκευτικές κοινότητες, θρησκευτικές ταυτότητες), την κοινωνιολογία της νεολαίας, τη ριζοσπαστικοποίηση και τις ποιοτικές µεθόδους έρευνας. Είναι µέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώµατα του Ανθρώπου.

 

Kαινοτόμες διαδικτυακές δράσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας στην Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας

 

To Nοησις δημιουργεί προγράμματα εικονικής περιήγησης

 

Η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες για την κοινωνία αλλά και την εκπαιδευτική μας κοινότητα, σε συνεργασία με το ΥΠΑΙΘ και όλους τους εκπαιδευτικούς, κρατά όρθια τα σχολεία μας, προσφέροντας από άκρη σε άκρη της περιφέρειάς μας διαδικτυακή διδασκαλία. Κρατά ζωντανή την εκπαιδευτική διαδικασία και την επαφή των μαθητών μας και των εκπαιδευτικών μας με την ψηφιακή τάξη, προσπαθώντας να μειώσει στο ελάχιστο τις αρνητικές συνέπειες της έλλειψης του «φυσικού τους χώρου», του σχολείου. Η τηλεκπαίδευση μπορεί να μην  υποκαθιστά εξ ολοκλήρου τη δια ζώσης διδασκαλία δίνει όμως  απλόχερα τη δυνατότητα επικοινωνίας του μαθητή με τον δάσκαλό του, με τη μάθηση και τη γνώση.

Εκπαιδευτικοί, μαθητές, διοικητικοί υπάλληλοι και στελέχη εκπαίδευσης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας σε συνεργασία με όλους τους φορείς κατορθώνουν να κρατούν ανοιχτά τα σχολεία, με τηλεκπαίδευση, επιμορφώσεις, ενημερώσεις, συνέδρια και ποικίλες δράσεις. Φέρνουν την ελπίδα μέσα στην  πανδημία, με πλήθος εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών προγραμμάτων, τα οποία πραγματοποιούνται διαδικτυακά, επιφέροντας μια ψηφιακή επανάσταση. Είναι ένα έργο που θα μείνει ως επένδυση και παρακαταθήκη  για τα επόμενα σχολικά έτη, που εμπλουτίζει την παιδεία με νέες καλές πρακτικές, που βοηθά να καταπολεμούμε τις δυσκολίες αυτής της πρωτόγνωρης περιόδου.

Συγκεκριμένα:

·        Πραγματοποιούμε το 2^ο διαδικτυακό Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής, που προσφέρει ένα τετραήμερο ταξίδι στην μαθητική καινοτομία και εξωστρέφεια με παρουσιάσεις ερευνητικών εργασιών και συμμετοχή εκατοντάδων μαθητών και εκπαιδευτικών.

·         Διοργανώνουμε σε συνεργασία με τους φορείς KIDS SAVE LIVES και την Ελληνική Εταιρεία Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντίδας εξ αποστάσεως σεμινάρια Α’ Βοηθειών, με στόχο την ανάπτυξη δικτύου ανανηπτών και απινιδωτών σε επίπεδο σχολείων για την έγκαιρη αντιμετώπιση θυμάτων εξωνοσοκομειακής καρδιακής ανακοπής.

• Διενεργούμε πρόγραμμα Εικονικής Πραγματικότητας σε σχολεία της Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το ΝΟΗΣΙΣ. Μια παρέμβαση στο αντικείμενο της Γεωγραφίας που παρουσιάζει μια εικονική πτήση πάνω από την Ελλάδα. Η εικονική περιήγηση βασίζεται στη VR εικονική πραγματικότητα και δημιουργεί μια εικονική πτήση πάνω από την Ελλάδα.
• Συνεχίζουμε τη λειτουργία του Διαπεριφερειακού Θεματικού Δικτύου «Ασφάλεια στο Διαδίκτυο».
• 
   
•  (Φωτό αρχείου)    
•   Πραγματοποιούμε σε συνεργασία με Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, με Διευθυντές Σχολείων και Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων ηλεκτρονικές ομιλίες-συναντήσεις E-Σχολές Γονέων.

·      Στηρίζουμε καινοτόμες εργασίες που εκπονούν σχολικές μονάδες, όπως αυτή του Πειραματικού Σχολείου ΑΠΘ, που δημιούργησε σύστημα καθαρισμού αέρα σχολικής αίθουσας, φιλοδοξώντας να εξουδετερώνει αερούμενους μικροοργανισμούς, μικρόβια, κορωνοιούς.

·      Διοργανώνουμε διαδικτυακή Εκδήλωση με τίτλο "Από το Κρυφό Σχολειό της Τουρκοκρατίας και τους Δασκάλους του Γένους στην Ψηφιακή Τάξη του σήμερα" - συνδιοργάνωση με το ΝΟΗΣΙΣ στα πλαίσια εορτασμού του 21.

 

Σε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης της Κεντρικής Μακεδονίας στέκει άγρυπνος αρωγός και συμπαραστάτης κάθε εκπαιδευτικής προσπάθειας και με καινοτόμες πρωτοβουλίες και δράσεις στηρίζει τους μαθητές που μοχθούν και ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο στην εκπαίδευση.

 

Η ΑΝΘΡΩΠΙΑ ΝΙΚΗΣΕ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ: ΔΙΠΛΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΧΑΝΘ

 

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗ Χ.Α.Ν.Θ.

Από τον εθελοντισμό και την προσφορά

δεν τηρούμε αποστάσεις

 

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε και η δεύτερη αιμοδοσία στη Χ.Α.Ν.Θ., ανεβάζοντας τον αριθμό όσων προσήρθαν στις δυο εξορμήσεις,  21 και 28 Νοεμβρίου στους 150 εθελοντές αιμοδότες και δότες μυελού των οστών. Με την πράξη  τους αυτή δήλωσαν ότι η προσφορά προς τον συνάνθρωπο, ειδικά όταν πρόκειται για ζήτημα υγείας, δεν χωρά καμιά αναβολή! 

 

Οι αιμοδότες εμπιστεύτηκαν την ασφαλή διοργάνωση στις εγκαταστάσεις της Χ.Α.Ν.Θ., ξεκλείδωσαν κάθε αναστολή τους, και  ένωσαν τις φωνές τους με τη φωνή των 16 κοινωνικών φορέων που συνδιοργάνωσαν τη δράση. Συνολικα, εξασφαλίστηκαν  83 φιάλες αίμα και 42  νέοι εθελοντές μυελού των οστών!

Περισσότερο από συγκινητική η  ανταπόκριση!

Στις δυο εξορμήσεις δήλωσαν την πρόθεσή τους  να γίνουν εθελοντές αιμοδότες και δότες  μυελού των οστών 196 συμπολίτες μας, οι οποίοι  προσηρθαν  με αυστηρά προκαθορισμένα ραντεβού και με αυστηρή τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, όπως ορίζεται από τη διαδικασία που έγινε με την εποπτεία του κέντρου αιμοδοσίας ΑΧΕΠΑ.

Τις δυο εξορμήσεις Εθελοντικής  Αιμοδοσίας στη Χ.Α.Ν.Θ. στήριξαν με δωρεά αίματος μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων των 16 κοινωνικών φορέων συνδιοργανωτών τη δράσης, εθελοντές  τους, προπονητές και αθλητές των αθλητικών ομάδων της Χ.Α.Ν.Θ. και συμμετέχοντες στα προγράμματά  της  αλλά και συμπολίτες  μας. 

 

Επίσης την Αιμοδοσία στήριξαν  με δωρεά αίματος  ή  με την συμβολική παρουσία τους  οι  βουλευτές  Δ.  Κούβελας  και  Σ. Καλαφάτης, η   Αντιπεριφερειάρχης Μ.Ε. Θεσσαλονίκης Β. Πατουλίδου, ο  Αντιπεριφεριάρχης  Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος  Κ. Γιουτίκας, ο Αντιπεριφερειάρχης Υγείας Χ. Μήττας, ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Αμπελοκήπων – Μενεμένης Π. Κεσόγλου. 

 

Οι 16 κοινωνικοί φορείς ήταν: Χ.Α.Ν.Θ., Πηγή Ζωής, Ελληνικός Σύλλογος Θαλασσαιμίας, Φιλόπτωχος Αδελφότης Κυριών, Αχτίδα, ΠΑΣΓ Καλλιπάτειρα (Παράρτημα Θεσσαλονίκης), Θερμαΐδες, Σύλλογος Φίλων Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, Αγροτική Παιδική Φωλιά ΒΕ, Παιδικό Χωριό SOS Πλαγιαρίου, Γυναίκες Χωρίς Σύνορα, Εταιρεία Διαβαλκανικής Συνεργασίας Γυναικών – Κέντρο UNESCO, Bloode, Συζωή, ΠΡΟ.Τ.Ε.Κ.Τ.Α. Θεσσαλονίκης, Σύλλογος "ΟΡΑΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ".

Η δράση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και των δήμων Θεσσαλονίκης, Πυλαίας Χορτιάτη, και Καλαμαριάς.

Οι εξορμήσεις εθελοντικής αιμοδοσίας ήταν αφιερωμένες στον Σύλλογο Εθελοντών Αιμοδοτών «Πηγή Ζωής» που προσφέρει αίμα σε ανθρώπους που πάσχουν από θαλασσαιμία  (μεσογειακή αναιμία). Καθ΄όλη τη διάρκεια των εξορμήσεων Εθελοντές Δράσης της Τράπεζας Εθελοντών Δοτών Μυελού των οστών του συλλόγου "ΟΡΑΜΑΕΛΠΙΔΑΣ"ενημέρωσαντους ενδιαφερόμενους και κατέγραψαν τους εθελοντές αιμοδότες που θέλουν να γίνουν και εθελοντές δότες  μυελού των οστών.