Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2023

Οι remoted ζουν δίπλα μας

Εσύ πόσο ...χικικομόρι είσαι; Η Τζένη Τ είναι 45 χρονών και ζει μόνη της με δύο γάτες στο κέντρο της Αθήνας. Χωρισμένη χωρίς παιδιά και κοντινούς συγγενείς, ταξιδευει αρκετά για τις ανάγκες της δουλειάς της την οποία όμως το μεγαλύτερο διάστημα είναι ...remoted. Μπαίνει on line από τη μία σύσκεψη στην άλλη, μιλά στο skype με δυό τρεις ανθρώπους από το εξωτερικό, από τη Μεγάλη Βρετανία κυρίως όπου σπούδασε. Κλείνει δουλειές με τουριστικούς πράκτορες από το εξωτερικό, για μια ηλετκρονική πλατφόρμα τουριστικής εμπειρίας. Όλα είναι διαδικτυακά. Και κυρίως η επικοινωνία. "Στην αρχή λαχταρούσα να βρεθώ με κόσμο. Μετά άρχισα να μαθαίνω ισπανικά on line, να επικοινωνώ με το gpt chat για να διορθώσω κάποια κείμενα, παρακολουθώ ταινίες στο netflix ακολουθώ μεγάλα τουριστικά sites για να ενημερωθώ και παραγγέλνω on line Παρόλα αυτά ταξιδεύω πολύ και χαίρομαι την επαφή με τον κόσμο, αρκεί να είναι περιορισμένη. Να ολοκληρώνεται δηλαδή σε ένα ορισμένο διάστημα και να γυρνώ για να μείνω μόνη μου στον δικό μου χώρο", λέει. Η Τζένη Τ δεν είναι η μόνη που μετά την πανδημία αισθάνθηκε την ανάγκη για ακόμη περισσότερο δικό της χώρο και ακόμη περισσότερη απόσταση από τους άλλους. Οι εξ...αποστάσεως γύρω μας είναι μια όλο και μεγαλύτερη ομάδα που πρσπαθεί να ορίσει τον δικό της προσωπικό χώρο, να κοινωνικοποιηθεί μερικώς και φλερτάρει έντονα με την τάση του οικειοθελούς απομονωτισμού. Οι κατ επιλογήν απομονωμένοι δεν είναι καθόλου δυσλειτουργικοί. Ή μάλλον φαινομενικά δεν είναι. Προτιμούν να περνούν χρόνο στο σπίτι αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας. Άλλοι πάλι είναι άνθρωποι που αναζητούν έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής και επαφής με τους άλλους. Το παράδειγμα του Κώστα Ζ είναι χαρακτηριστικό. Πρώην στέλεχρος πολυεθνικής μετά την πίεση που αισθάνθηκε από το σύστημα κυρίως στο χώρο εργασίας παράτησε την καρριέρα του και γυρνά τον κόσμο κάνοντας εποχικές δουλειές. Αυτοί οι νέο...hipsters με υψηλό μορφωτικό επίπεδο αναζητούν το ...νόημα της ζωής σε πιο ουσιαστικές καταστάσεις όπως τη ζωή κοντά ή μάλλον στη φύση. Η πανδημία που πρόσφατα ζήσαμε δημιούργησε νέες καταστάσεις. Στην Ιαπωνία για παράδειγμα 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι ηλικίας από 15 έως 64 ετών ζουν σε κοινωνική απομόνωση. Η κατηγορία έχει γίνει γνωστή ως χικικομόρι και σε ελεύθερη μετάφραση είναι οι εθελουσίως απομονωμένοι. Η πανδημία, η διάρρηξη των οικογενειακών δεσμών, η παρατεταμένη οικονομική κρίση που έχει αλλάξει την κοινωνική διαστρωμάτωση, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου, δημιουργούν νέες κοινωνικές τάσεις.
Στην Ευρώπη και στην Ελλάδα σχετικά πρόσφατα αναδύθηκαν μέσω της οικονομικής και ενεργειακής κρίσης οι ομάδες συγκατοίκησης. Φαινομενικά βρίσκονται στον αντίποδα όλων των παραπάνω. Στην ουσία η ανάγκη για συνύπαρξη και κατά περίπτωση συγκατοίκηση ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας (60+) προέκυψε από τις ίδιες αιτίες: Την μοναξιά που νιώθουν μεγαλύτερης κυρίως ηλικίας άτομα όταν ο, η σύντροφός τους δεν υπάρχει πιά (για πολλούς λόγους), όταν τα παιδιά και οι συγγενείς τους βρίσκονται μακριά (πρακτικά και θεωρητικά) και όταν τα συμπτώματα της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης (χαμηλές συντάξεις, ακριβή τροφή και στέγη) είναι γι αυτούς δυσβάσταχτα. Τα μέλη της ευρύτατης (αριθμεί περισσότερα από 500 μέλη στη Θεσσαλονίκη) ομάδας "συγκατοίκηση 60+" έχουν ως απώτερο στόχο να αποκτήσουν χώρους συγκατοίκησης ώστε να μοιράζονται τα έξοδα, τις ανάγκες τους και τη συντροφιά τους. Προς το παρόν αυτό που έχουν πετύχει -και είναι σημαντικό- είναι μια δικτύωση και πολλές ακόμη αφορμές για να βγαίνουν από το σπίτι τους και να περνούν καλά. Δεν είναι και λίγο... Οι απομονωμένοι αλλά κι αυτοί που αναζητούν την συντροφιά μέσω ομάδων αλληλουποστήριξης και κοινωνκοποίησης είναι οι "όψεις" της κοινωνίας που γίνεται όλο και πιο σκληρή, υψώνοντας διαχωριστικές γραμμές και όρια μεταξύ μας.

Οι υπέροχες μέρες μια αυτοκτονία και η διέξοδος

Στην τελευταία ταινία του Βίμ Βέντρες «Υπέροχες Μέρες», ο Χιραγιάμα (Κότζι Γιακούσο) ζει τις μέρες του σε μια υπέροχη χαρμολύπη. Η μοναξιά ...