Το μήνυμα της Μύρτιδας και οι νέες πανδημίες

Μύρτις: Μια πρέσβειρα της Παγκόσμιας Υγείας «Η Μύρτις, φίλη του ΟΗΕ . Το μήνυμά της στους ηγέτες του κόσμου Η Μύρτις πέθανε από τυφοειδή πυρετό στον Λοιμό της Αθήνας τον 5ο Αιώνα π.Χ. Από τυφοειδή πυρετό πεθαίνουν και σήμερα, 2.500 χρόνια μετά, πεντακόσιες έως επτακόσιες χιλιάδες άτομα το χρόνο. Σχεδόν εννέα εκατομμύρια παιδιά κάτω των πέντε ετών, χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από τυφοειδή πυρετό και άλλες νόσους που είναι δυνατόν να προληφθούν και να θεραπευτούν. Για τον λόγο αυτό το Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης του ΟΗΕ «ζήτησε» από τη Μύρτιδα να γίνει φίλη των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας του ΟΗΕ και να «συμμετάσχει» με τον μοναδικό της τρόπο στην παγκόσμια ενημερωτική εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Μπορούμε! Τέλος στη φτώχεια». Έτσι, η Μύρτις έγινε πολύτιμη συνεργάτις του ΟΗΕ. Αμέσως ανέλαβε καθήκοντα στέλνοντας μήνυμα προς τους ηγέτες του κόσμου, που έλαβαν μέρος τον Σεπτέμβριο του 2010 στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας. Η Μύρτις δεν βρίσκεται πια μόνο «πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν», αλλά και πρόσωπο με πρόσωπο με το μέλλον της ανθρωπότητας». Το παραπάνω μήνυμα , αναρτημένο στη σελίδα της Μύρτιδας πιο επίκαιρο από ποτέ. Κανείς δεν φανταζόταν πριν από μία δεκαετία περίπου ότι μια νέα πανδημία θα έφερνε τον κόσμο αντιμέτωπο με τα ίδια περίπου προβλήματα: Της απρόσκοπτης πρόσβασης όλων των πολιτών στις υπηρεσίας υγείας. Η έκθεση «State of the World’s Nursing Report 2020» του Π.Ο.Υ εκτιμά ότι για την ανάπτυξη του μεγέθους της εμβολιαστικής κάλυψης το 2021 , θα απαιτηθούν περίπου 1,1 πλήρους απασχόλησης εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας. Επιπλέον οι χώρες υψηλού εισοδήματος έχουν εντοπίσει την ανάγκη πρόληψης πρόσθετου προσωπικού για την επιτυχή ανάπτυξη του εμβολιαστικού προγράμματος. Καθώς η πανδημία κορυφώνει το 4ο κύμα της , οι χώρες προσπαθούν να αμυνθούν με τον μαζικό εμβολιασμό. Την ίδια ώρα η διευθύντρια εμβολίων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Kate O'Brien δηλώνει ότι οι πλούσιες χώρες μπορεί ν αρχίσουν και πάλι να συσσωρεύουν εμβόλια απειλώντας τις παγκόσμιες προμήθειες εμβολίων, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τα αποθέματά τους για την καταπολέμηση της νέας μετάλλαξης Όμικρον. Megacities και …τρίτος κόσμος. Οι προβλέψεις για το τέλος (αυτής) της πανδημίας σκαρφαλώνουν ψηλά στην επικαιρότητα, αλλά την ίδια ώρα πληθαίνουν και οι φόβοι ότι η οριστική «αυλαία» θα αργήσει πολύ να πέσει. Επιδημιολόγοι όπως ο Ηλίας Μόσιαλος προβλέπουν ότι οι νέες πανδημίες θα ξεπηδήσουν από τις megacities. Αυτές τις νέες μεγαλουπόλεις που θυμίζουν ένα άλλο Gotham City , όπου το χάσμα (τα χάσματα;) μεταξύ πλουσίων-φτωχών, κροίσων-εξαθλιωμένων, γίνονται μια τρομακτική άβυσσος που παρασύρει μέσα της τα πάντα. Κίνα , Ινδία, Πακιστάν , Μπαγκλαντές , Αιθιοπία, Νιγηρία…είναι οι νέες μεγαλουπόλεις που θα φιλοξενούν το επόμενο διάστημα περισσότερους από 10 εκ κατοίκους η καθεμία. Άναρχες, δαιδαλώδεις, πολύβουες, προσφυγικές, μεγαλουπόλεις ενός μετακινούμενου πληθυσμού που βασικό στόχο έχει την επιβίωση και μόνο. Ένα πλήθος που συμβιώνει με ζώα (συχνά άγρια) σε συνθήκες ασφυξίας και τις περισσότερες φορές χωρίς τη στοιχειώδη υγειονομική υποδομή. Ο θάνατός σου, απειλεί τη ζωή μου «Όλο και περισσότεροι επιστήμονες και μελετητές ανά τον κόσμο περιγράφουν την πανδημία του COVID-19, ως ένα «συνδημικό»* (syndemic) φαινόμενο. Οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες του καπιταλισμού αλληλοεμπλέκονται και αλληλοτροφοδοτούνται με τα νέα προβλήματα υγείας που προκαλεί η πανδημία του νέου κορονοϊού, γεννώντας νέες ανισότητες στην υγεία εις βάρος των πιο φτωχών και ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων. Ένα «συνδημικό» σπιράλ με καταστροφικές επιπτώσεις εις βάρος της υγείας των πολλών», γράφει ο Ηλίας Κονδύλης , Αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ. Στο άρθρο του «Πανδημία Covid 19 και ταξικές ανισότητες στην υγεία» (Ημεροδρόμος 1/3/21) περιγράφει χαρακτηριστικές περιπτώσεις περιοχών όπου ο κίνδυνος λοίμωξης από Covid 19 μετρήθηκε και συσχετίστηκε με το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων που νόσησαν: -«Στη Βαρκελώνη στις συνοικίες με το χαμηλότερο μέσο εισόδημα ο κίνδυνος λοίμωξης από COVID-19 υπολογίστηκε έως και δυόμιση φορές υψηλότερος σε σχέση με τις συνοικίες όπου ζουν τα υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα της πόλης. -Στην Αγγλία και την Ουαλία ο κίνδυνος θανάτου από τη νόσο του νέου κορονοϊού υπολογίστηκε έως και διπλάσιος στις φτωχές περιοχές σε σχέση με τις πλουσιότερες. - Στη Γαλλία στα γεωγραφικά διαμερίσματα με τη υψηλότερη οικονομική ανισότητα παρατηρήθηκαν και τα υψηλότερα ποσοστά σοβαρής νόσησης, νοσηλειών και τελικά θανάτων από COVID-19. -Στη Νέα Υόρκη στις γειτονιές του Bronx όπου παρατηρούνται τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και συγκέντρωσης μειονοτικών εθνοτικών ομάδων, το ποσοστό θνησιμότητας από την νόσο του νέου κορονοϊού ήταν συντριπτικά υψηλότερο σε σχέση με τα υπόλοιπα τέσσερα διαμερίσματα της πόλης, ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά νοσηλειών και θανάτων παρατηρήθηκαν στις πλούσιες γειτονιές του Manhattan. Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στη Μύρτιδα. Αυτό τελικά που μεταφέρει το άγνωστο κορίτσι από την Αθήνα είναι ένα παγκόσμιο μήνυμα . Η μοίρα μας είναι κοινή. Και για να γίνει καλύτερη οφείλουμε (στους εαυτούς μας) να μειώσουμε , να εξαλείψουμε τις ανισότητες. Κάτω από τον ουρανό, όλοι. Σ.Μ