Η Κοκκινοσκουφίτσα, ο Πρίγκηπας, η Πηνελόπη και ο Οδυσσέας

Κι αν της είπε «είσαι επικίνδυνα όμορφη» και την έσπρωξαν στο κρεβάτι; Ακούει μέσα της τους σουμιέδες να τρίζουν . Ανοίγει το στόμα να φωνάξει αλλά πνίγεται στην ίδια της την κραυγή… Έλα εδώ λίγο ακόμη. Σσσσς Μη μιλάς. Πώς είσαι έτσι; Ακούω τη φωνή σου κι η μάσκαρα μου μουτζουρώνει τα μάτια Η ανατροπή των στερεοτύπων Κι αν η ωραία κοιμωμένη δεν αποζήτησε το φιλί του Πρίγκηπα; Κι αν εκείνος την φίλησε με το ζόρι σπρώχνοντας με το σώμα του το δικό της; Κι αν η Πηνελόπη δεν ήταν πιστή στον Οδυσσέα. Αν δεν τον περίμενε 20 χρόνια. Αν δεν ύφαινε την μοναξιά της στον αργαλειό;. Αλλά ήταν μητέρα. Ήταν βασίλισσα. Ήταν γυναίκα. Διεκδικούμενη. Ήταν γυναίκα παντρεμένη. Ορκισμένα δοσμένη στον άνδρα της. Κι αν δεν ήταν η Οδύσσεια που περιγράφει κυρίως ανθρώπινα πάθη κι αρετές τόσο γνωστή, όσο η Τηλεγονία; Αν ήταν η Τηλεγονία η περισσότερο διαβασμένη και μαθαίναμε ότι ο Οδυσσέας είχε τέσσερα παιδιά με την Κίρκη εκτός γάμου. Κι ένα από αυτά ο Τηλέγονος δολοφόνησε χωρίς να ξέρει τον πατέρα του, τον βασιλιά Οδυσσέα. Η Οδύσσεια έγινε γνωστή περιγράφοντας κυρίως ανθρώπινα πάθη κι αρετές. Όμως το πολύ λιγότερο γνωστό επικό ποίημα Τηλεγονία περιγράφει το δραματικό τέλος του πολυμήχανου και πολυγαμικού Οδυσσέα μετά την επιστροφή στην πατρίδα του και την απροσδόκητη συνέχεια για τους υπόλοιπους ήρωες. Αξίζει να συμπληρώσουμε ότι ο Οδυσσέας απέκτησε συνολικά 17 παιδιά με 6 διαφορετικές γυναίκες. Μεταξύ αυτών και τον Τηλέγονο ένα από τα εννέα παιδιά που έκανε με την Κίρκη, ο οποίος και τον σκότωσε κατά λάθος χωρίς να γνωρίζει ότι ο Οδυσσέας ήταν ο πατέρας του . Μετά το θάνατο του Οδυσσέα η Κίρκη μετέφερε τον Τηλέμαχο τον Τηλέγονο και την Πηνελόπη στο νησί της και τους έκανε αθάνατους. Η Κίρκη παντρεύτηκε τον Τηλέμαχο και η Πηνελόπη τον Τηλέγονο. Ο βασιλιάς Οδυσσέας είχε περιπετειώδη ερωτική ζωή τόσο κατά τη διάρκεια της Οδύσσειας όσο και κατά τη διάρκεια της Τηλεγονίας, ενώ η γυναίκα του Πηνελόπη αναδείχθηκε στο πέρασμα των πατριαρχικών αιώνων σύμβολο αρετής πίστης και αφοσίωσης. Εκείνο όμως που έχει προβληθεί και ριζωθεί καλά στο πολιτιστικό μας υπόβαθρο είναι ότι ο Οδυσσέας είναι το αιώνιο σύμβολο του ταξιδευτή πολυμήχανου ανθρώπου που αναζητά και βρίσκει λύσει κι ότι η Πηνελόπη εκφράζει με τη στάση της το πρότυπο της καλής συζύγου. Ω ναι! Κανένας δεν θα ήθελε τον πονοκέφαλο που θα προκαλούσε η ανάλυση της Τηλεγονίας. Γιατί όπως είναι φανερό οι γυναίκες πρέπει να ξέρουν και να διατηρούν τη θέση τους στην Κοινωνία.

Η Κοκκινοσκουφίτσα φταίει για όλα. Κι αν η Κοκκινοσκουφίτσα σκοτώσει το Λύκο με τα ίδια της τα χέρια Κι αν το σκουφί της βάφτηκε κόκκινο από το αίμα του υποψήφιου θύτη της; Κι αν το θύμα πάρει τη ζωή του, την αξιοπρέπειά του στα χέρια του; Τις παραπάνω σκέψεις που διαβάσατε (ελπίζω) μου προκάλεσε η ενδιαφέρουσα εικαστική μουσικο-ποιητική performance που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 29 Μαρτίου στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη ΔΕΘ (αίθουσα Ελένη Λαζαρίδη) Η εκδήλωση για την έμφυλη βία με τίτλο «Η Κοκκινοσκουφίτσα φταίει για όλα…» διοργανώθηκε από την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων (ΕΙΦΚΔ) του ΑΠΘ και μια ομάδα συντελεστών/καλλιτεχνών: Κλεονίκη Δρούγκα (Ε.Ε.Π. Τμήμα Κινηματογράφου, Α.Σ.Κ.Τ.), Θανάσης Μπιλιλής (Ε.ΔΙ.Π. Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Α.Σ.Κ.Τ.) και Αναστασία Ανθρακοπούλου (εικαστικός). Ανάγνωση ποιημάτων από τις ποιητικές συλλογές της Κλεονίκης Δρούγκα, «Οκλαδόν με τον Χρόνο», «Ξεκάθαρο κρύο», «Με δανεικό μολύβι» και «Κουκούτσια από καρπούζι» θα κάνουν οι: Μάγδα Νένου, Δήμητρα Μήττα, Σωκράτης Μουσμουλίδης, Κυριακή Παπαδημητρίου, Μαρία Στύλου και Κλεονίκη Δρούγκα. Το τραγούδι της παράστασης ερμηνεύει η Αλμπένα. Trailer: Δημήτρης Θεοχαρίδης. Σκηνοθεσία/video: Νίκος Μαντζαρίδης, Σωκράτης Μουσμουλίδης. Φωτογραφία: Τόμμυ Κούρτης Στη διάρκεια της performance εικαστικά έργα εναλλάσσονταν με ποίηση και τον εξαιρετικό αυτοσχεδιασμό με πιάνο του συνθέτη Θανάση Μπιλιλή, ενώ η Αλμπένα ερμήνευσε τραγούδι που γράφτηκε ειδικά για την παράσταση. Σύντομη παρέμβαση για την ευαισθητοποίηση σχετικά με θέματα έμφυλης βίας έκανε ηΠρόεδρος της ΕΙΦΚΔ του ΑΠΘ, Καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Δόμνα Κακανά.