Το Μουρουνέλαιο του Απόστολου Τζιτζικωστα, το γραφείο του Πεντζίκη και άλλες ιστορίες Ελληνικό Φαρμακευτικό Μουσείο

Το γνήσιο Μουρουνέλαιο από το Φαρμακείο του Απόστολου Τζιτζικώστα, όπως και μια σειρά από φιαλίδια, φαρμακευτικά σκευάσματα και έγγραφα από το Φαρμακείο του εκτίθενται στο Ελληνικό Φαρμακευτικό Μουσείο (Εθνικής Αντίστασης 173-175 Εμπορικό Κέντρο Φοίνικας). Δεν είναι φυσικά τα μόνα ενδιαφέρονται εκθέματα, ίσως όμως αποκτούν ιδιαίτερη επικαιρότητα τώρα που ο συνονόματος εγγονός Απόστολος Τζιτζικώστας Έλληνας Ευρωπαίος Επίτροπος για την περίοδο 2024-2029.

Το γραφείο από το Φαρμακείο του Γαβριήλ Πεντζίκη Φαρμακοποιού και Λογοτέχνη που αργότερα χρησιμοποιούσε ο φαρμακοποιός Γιάννης Β Κουκόπουλος δραστήριο μέλος του ΣΥΦΑ (Συνεταιρισμός Φαρμακοποιών Θεσσαλονίκης) έχει δωρισθεί στο Ελληνικό Φαρμακευτικό Μουσείο και βρίσκεται σε περίοπτη θέση.

Πιο πρόσφατες δωρεές αυτές του Φαρμακείου Άσερ (Βασιλίσσης Όλγας 7 ), αλλά το Φαρμακευτικό Μουσείο που στεγάζεται στο κτίριο των γραφείων του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, έχει συλλέξει και παρουσιάζει στο ευρύ κοινό πλούσιο υλικό από την Φαρμακευτική Ιστορία της χώρας.

Σήμερα ο φαρμακοποιός της γειτονιάς είναι αυτός που συχνά…εξομολογεί, ακούει τα παράπονα , παρακάμπτει εμπόδια για να εξυπηρετήσει τους πελάτες του. Το μόνιμο πρόβλημα που πρέπει να διαχειριστεί και το οποίο έχει δυσκολέψει τη ζωή όλων είναι η έλλειψη φαρμάκων. Όμως μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα οι φαρμακοποιοί παρασκεύαζαν μόνοι τους στο πίσω μέρος των φαρμακείων τα φάρμακα και τα καλλυντικά. Αυτό συμβαίνει μέχρι σήμερα όπου ορισμένα φαρμακεία διατηρούν ειδικά διαμορφωμένους χώρους Το πεγιότλ το βιβλίο του Διοσκουρίδη και η υπνοφόρος μήκων. «Μήκων η υπνοφόρος Papave somniferum L Βοτανικά δεδομένα ανιχνεύουν την υπνοφόρο μήκωνα στον ελλαδικό χώρο ήδη από την πέμπτη προχριστιανική χιλιετία. Παραισθησιογόνος και συνάμα αναλγητικός, ο γαλακτώδης οπός των κωδών -κεφαλών- της, το όποιο συμπλέκει την ιαματική με την τελετουργική χρήση, παραμένοντας επί αιώνες στο προσκήνιο λατρευτικών δεδομένων και θεραπευτικών εγχειρημάτων» Αυτά μεταξύ άλλων διαβάζουμε στο βιβλίο με τα Άπαντα του Διοσκουρίδη κι αυτό το βιβλίο του 16ου αιώνα είναι ένα από τα παλαιότερα που φιλοξενούνται στο Μουσείο και προέρχεται από τη συλλογή του πρώην Προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Κυριάκου Θεοδοσιάδη. Τα φαρμακεία του 19ου αιώνα πουλούσαν γυαλιά ,ιατρικά εργαλεία, έκαναν μικροβιολογικές ακόμη και ακτινολογικές εξετάσεις. Σε φαρμακείο του περίφημου καθηγητή Δαμβέργη υπήρχε μέχρι το 1906 ακτινολογικό μηχάνημα το οποίο λειτουργούσε με τη βοήθεια ενός ηλεκτρολόγου. Τα φαρμακεία κάποτε, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ακόμη και σήμερα διαθέτουν πλήρως οργανωμένο εργαστήριο παρασκευής εξατομικευμένων φαρμάκων (κυρίως ομοιοπαθητικών, συμπληρωμάτων) και φυσικών καλλυντικών. Τα φαρμακεία της Θεσσαλονίκης και οι φαρμακοποιοί της έχουν γράψει και συνεχίζουν να γράφουν ιστορία. Όχι μόνο στον τομέα της Φαρμακολογίας, αλλά και της Λογοτεχνίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Φαρμακείο του Γραβριήλ Πεντζίκη στην Εγνατία 114 που ήταν λογοτεχνικό στέκι. Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης, ο Γιώργος Θέμελης, ο Γιώργος Κιτσόπουλος, ο Γιάννης Σβορώνος, η Ζωή Καρέλλη, ο Νίκος Σαχίνης ήταν μερικοί από τους συχνούς θαμώνες του. Η ιστορία συνεχίζεται. Με κεφάλαια καθημερινής προσφοράς, κι ενός συνεχούς αγώνα να τηρηθούν οι λεπτές ισορροπίες να ανταπεξέλθουν στις προ(σ)κλήσεις μιας κοινωνίας που καταγράφει πωλήσεις ποσοστά κέρδους και ελλείψεις.