ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ

Η Περιβαλλοντική κατάσταση στην Ελλάδα , «Ζητείται Ελπίς…..»

Επανειλλημμένα έχει ζητήσει την άμεση διενέργεια επιδημιολογικής μελέτης στις αγροτικές περιοχές της χώρας ώστε να αποδειχθεί η χρήση επικίνδυνων και απαγορευμένων φυτοφαρμάκων που εισάγονται παράνομα στην Ελλάδα.

Ο καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Κώστας Φυτιάνος, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και περιγράφει το αδιέξοδο  της περιβαλλοντικής προστασίας: 

«Η Ελλάδα, ως γνωστό, είναι ένας από τους καλύτερους «πελάτες» του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου για παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Η Ελλάδα αναδεικνύεται τρίτη χειρότερη στις περιβαλλοντικές επιδόσεις ανάμεσα στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Συνολικά οι ανοιχτές ελληνικές υποθέσεις παράβασης της Κοινοτικής Νομοθεσίας για το περιβάλλον, ή η μη ενσωμάτωσή τους στο Εθνικό Δίκαιο έχουν φτάσει τις 24 σε διάφορα στάδια (προδικαστικό, επιστολή όχλησης, διερεύνηση παραβίασης,προειδοποιητική επιστολή,πιστοποίηση παραβίασης,αιτιολογιμένη γνώμη,κλήση για συμμόρφωση πριν από την απόφαση για προσφυγή στο δικαστήριο,καταδίκη).Οι 6 από αυτές είναι καταδικαστικές αποφάσεις και εκκρεμεί συμμόρφωση. Επίσης  ο ρυθμός ενσωμάτωσης των σχετικών κοινοτικών οδηγιών στο Εθνικό Δίκαιο είναι εξαιρετικά χαμηλός με ορατό κίνδυνο να αυξηθούν οι παραβάσεις και να προστεθούν νέες παραπομπές και καταδίκες της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.  Οι αρμόδιοι φορείς περιορίζονται σε δηλώσεις και εξαγγελίες χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Η προστασία του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων ουδέποτε αποτέλεσε πρωταρχικό μέλημα της Ελληνικής Πολιτείας. Πολιτικές και ρουσφετολογικές σκοπιμότητες καθοδηγούσαν πάντοτε τις αποφάσεις της. Νόμοι που δεν εφαρμόζονται καθώς και αδιαφορία οδήγησαν στην υποβάθμιση της ποιότητας του περιβάλλοντος, κυρίως στα αστικά κέντρα. Είναι κοινό μυστικό ότι η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη διεκδικούν ρόλο «πρωταθλητή» στην ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη σε βασικούς ρύπους όπως τα αιωρούμενα σωματίδια, το όζον και τα οξείδια του αζώτου. Για δεκαετίες η ανεξέλεγκτη νοθεία και λαθρεμπορία των καυσίμων, η εκτεταμένη διαφθορά πολλών δημόσιων ΚΤΕΟ και η μη απόσυρση παλιών οχημάτων είχε σαν αποτέλεσμα τη σημαντική ρύπανση της ατμόσφαιρας κυρίως στις μεγαλουπόλεις και οδήγησε σε μια σοβαρή υποβάθμιση της ποιότητας ζωής.  Αντ’ αυτού ,η Πολιτεία χωρίς να πάρει κανένα ουσιαστικό μέτρο, παρά την αντίθετη γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής της Βουλής και των Μ.Κ.Ο. επέτρεψε την πετρελαιοκίνηση, λες και έλυσε όλα τα άλλα προβλήματα. Η ρύπανση της ατμόσφαιρας στις μεγαλουπόλεις,βάσει μεγάλης διεθνούς έρευνας , έχει σαν αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση εισαγωγής στα νοσοκομεία, την ελάττωση του προσδόκιμου ζωής και τη χειροτέρευση της υγείας ατόμων που πάσχουν από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά προβλήματα. Δεν εδίστασε  μάλιστα να παρουσιάσει μοντέλο εναντι αδροτάτης αμοιβής με το οποιο ισχυριζόταν ότι τα μικροσωματίδια προέρχονται από την Σαχάρα προκειμένου να αποφύγει πρόστιμο και καταδίκη από την ΕΕ.  Το ότι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες  (πρόκειτα για καρκινιγόνες Ενώσεις) και τοξικά βαρέα μέταλλα  ανιχνεύονται από το εργαστήριο μας στα αιωρούμενα σωματίδια στην Θεσσαλονίκη ,καταρρίπτει τον μύθο της Σαχάρας και ένδειξη ότι προέρχονται από  τα καυσαέρια των αυτοκινήτων.

Σε αγροτκές κυρίως περιοχές παρουσιάζεται ρύπανση των υπόγειων και επιφανειακών νερών λόγω αλόγιστης χρήσης λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων .Κυκλώματα διακινούν παράνομα απαγορευμένα και τοξικά φυτο­φάρ­μακα με ανυπολόγιστες συνέπειες τόσο στην υγεία των γεωργών όσο και στο περιβάλλον. Η παράνομη διοχέτευση αστικών λυμάτων, βιομηχανικών αποβλήτων και λυμάτων από κτηνοτροφικές μονάδες ρυπαίνουν τα επιφανειακά (ποτάμια, λίμνες και κλειστούς  κόλπους) και τα υπόγεια νερά και συμπληρώνουν έτσι το πάζλ της περιβαλλοντικής καταστροφής της Ελλάδας. Χαρακτηριστική η περίπτωση του ποταμού Ασωπού όπου η επί δεκαετίες διοχέτευση τοξικών βιομηχανικών αποβλήτων  (εξασθενές χρώμιο) είχε σαν αποτέλεσμα σημαντικές περιοχές να μην έχουν πλέον πρόσβαση σε πόσιμο νερό.  Εκατοντάδες παράνομες χωματερές που εκτός από την αισθητική ρύπανση προκαλούν και ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα.

Η λίμνη  Κορώνεια(που προστατεύεται από τη σύμβαση Ramsar και ανήκει στο δίκτυο Natura)  αποτελεί ένα ακόμη ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα προς αποφυγή.Η διοχέτευση  στη λίμνη χωρίς κανένα καθαρισμό αστικών λυμάτων της πόλης του Λαγκαδά και ακόμη 11 οικισμών, αποβλήτων 30  περίπου βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων  χωρίς επεξεργασία, οι 2.500 παράνομες γεωτρήσεις γύρω από τη λίμνη καθώς και η παράνομη αλιεία ειχαν σαν αποτέλεσμα  να εξαφανισθούν πρώτα τα ψάρια το 1995,  να μετατραπει κατόπιν σε χαβούζα η λίμνη το 1999(από 45.000 στρέμματα και 5μ. μέσο βάθος να ελλατωθει σε 10.000 στρέμματα και με μέσο βάθος 0,5-1 μέτρο) και τέλος να πεθάνουν 30.000 πουλιά. Η πολιτεία κατασπατάλησε δεκάδες εκατομύρια €  για δύο master plans (1999 και 20005) χωρίς να γίνει απολύτως τίποτε με αποτέλεσμα να παραπέμπεται η χώρα μας στο ευρωπαικό δικαστήριο για την οικολογική καταστοφή της λίμνης Κορώνειας και να αναστελεί κάθε περεταίρω χρηματοδότηση από την ΕΕ.

Σημαντικό μερίδιο ευθύνης φέρει και η δικαστική εξουσία που με τις πολύ μεγάλες καθυστερήσεις εκδίκασης υποθέσεων σχετικών με το περιβάλλον οδηγεί ουσιαστικά στην αρνησιδικία.  Εάν ποτέ μια υπόθεση τελεσιδικίσει, ύστερα από πάρα πολλά χρόνια (πολλές φορές ξεπερνά και τη δεκαετία), τα πρόστιμα τα οποία καλούνται να πληρώσουν οι παράνομοι είναι ελάχιστα, συγκριτικά με τα τεράστια κέρδη τα οποία αποκομίζουν. Επίσης πολλά πρόστιμα που επιβάλλονται από αρμόδιους φορείς (π.χ. Περιφέρεια, Υπουργεία κ.ά.), ουδέποτε εισπράττονται.

Παντελής έλλειψη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, κυρίως στα σχολεία, που θα οδηγούσε μακροπρόθεσμα σε μια περιβαλλοντική ευαισθησία και συνείδηση, έχει σαν αποτέλεσμα την αδιαφορία των πολιτών σε περιπτώσεις περιβαλλοντικών καταστροφών, εφόσον δεν θίγεται το άμεσο γειτονικό τους περιβάλλον.

Όταν δημιουργείται ένα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα, η Πολιτεία δρα κυρίως πυροσβεστικά και ουδέποτε προληπτικά. Εξαγγέλλει μέτρα που παραμένουν σχεδόν πάντα στο επίπεδο των καλών προθέσεων. Ουδέποτε υπήρξε πολιτική βούληση και ουδέποτε διατέθηκαν σημαντικοί οικονομικοί πόροι για τη λύση των προβλημάτων αυτών. Το μόνο που πράττει είναι να ζητά συνεχώς παρατάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποφυγή καταδίκης και προστίμων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. 

Άναρχη δόμηση και συγκεντρωτισμός στις μεγαλουπόλεις, παντελής έλλειψη πρασίνου, βασικές ελλείψεις σε έργα υποδομής ολοκληρώνουν την υποβάθμιση στο αστικό περιβάλλον.

«Ζητείται ελπίς» για έναν λαό που εκτός από τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει και που έχουν άμεση σχέση με την επιβίωσή του, ζητά τα στοιχειώδη και τα αυτονόητα: καλύτερη ποιότητα ζωής και άμεση και αυστηρή εφαρμογή όλων των νόμων που σχετίζονται με τον έλεγχο και την προστασία του περιβάλλοντος. Για να μην καταντήσει αυτός ο τόπος ο παράδεισος των παρανόμων.»

Κ. Φυτιανος, Καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος ΑΠΘ

http://www.chalkitis.gr/