Άλικες ζωές: Η δολοφονία της Νταμίζας και το άγνωστο παρασκήνιο

Άλικες ζωές . Το Ντάμι της Τσερκέζας …

Τον Δεκέμβριο του 1948 έξη μαχητές του ΔΣΕ τινάχτηκαν παγιδευμένοι στον αέρα, στο «Ντάμι της Τσερκέζας» στο χωριό Ίππειος της Λέσβου

Η δολοφονία τους καταγράφτηκε σαν ένα από τα στυγερότερα εγκλήματα στην ιστορία του Δημοκρατικού Στρατού στη Λέσβο.

Την τελευταία μέρα του 1948, παραμονές Πρωτοχρονιάς του 1949, δεκατρείς μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού, εξουθενωμένοι από τη βασανιστική πείνα, πήγαν για τροφοδοσία σε ένα ντάμι (καλύβα) στη θέση «Μ'λέλια» (Μυλέλια - Μύλοι), στον κάμπο του Ιππειου, καλεσμένοι από την ιδιοκτήτριά του Ζουλφιέ Χανούμ ή Ελένη Ιορδάνογλου, γνωστή σε όλους σαν «Τσερκέζα».

Η Τσερκέζα, που παρίστανε για καιρό τον συμπαραστάτη και κυρίως τον τροφοδότη  τους, αφού το τσιφλίκι της ήταν από τα μεγαλύτερα του νησιού, είχε παγιδεύσει το σπίτι της με εκρηκτικά. Έτσι αφού είχε τελειώσει το χριστουγεννιάτικο τραπέζι που τους έκανε  πυροδότησε τα εκρηκτικά  και έξι από τους αντάρτες κυριολεκτικά τινάχτηκαν στον αέρα.

Τοπική εφημερίδα της περιοχής έγραψε:

«Εις άγριον μάχην κατά την διάρκειαν της 31ης λήξαντος έτους εις την αγροτικήν περιοχήν του χωριού Ίππειος. Εξ συμμορίταινεκροί,οι υπόλοιποι,τραυματίαι καταδιώκονται απηνώς. Εγκλωβισμένοι εις αγροικίαν προέβαλαν σθεναράν αντίστασην.Ολόκληρη τη νύκτα τα πολυβόλα έβαλλον. Ουδεμία απώλεια εκ των ημετέρων"....

Τους απογόνους αυτών των θυμάτων και τις ιστορίες που κουβαλούν, ιστορίες εμφύλιου διχασμού που ακόμη και σήμερα εμποτίζει πτυχές της ζωής στην Ελλάδα, καταγράφει ο Μυτιληνιός συγγραφέας Κώστας Ν Βελούτσος συνδυάζοντας μια δημοσιογραφική έρευνα με τη μυθιστορηματική πλοκή:

«Αυτό το έγγραφο, που κοινοποιούνταν σε όλα τα συγγενικά πρόσωπα των θυμάτων, έφτασε και στη Στεφανία, αφού ήταν ένα από αυτά , σημειώνοντας όλων των άλλων ότι: « …παρά τις επίμονες προσπάθειές μας, τα οστά του πατέρα σας, ο οποίος είχε σκοτωθεί μαζί με άλλους πέντε αντάρτες στο ντάμι της Τσερκέζας, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1949, δεν βρέθηκαν στην περιοχή της κοινότητας του Ίππειου….»

Το βιβλίο «Άλικες Ζωές» παρακολουθεί τη ζωή μιας οικογένειας ακολουθώντας τα βήματά της μέσα από…τη φωτιά: Μικρασιατική καταστροφή, προσφυγιά, γερμανική κατοχή και εμφύλιος πόλεμος. Εκατοντάδες χιλιάδες οι νεκροί, χιλιάδες οι αγνοούμενοι και άλλοι τόσοι που έζησαν για να θυμούνται και να μην ξεχάσουν.

Αυτό το…άλικο αποτύπωμα του Κώστα Ν Βελούτσου διηγείται ιστορίες που όπως λέει ο ίδιος, μπορεί κάποια στιγμή και να ξαναζήσουμε, γιατί η Ιστορία επαναλαμβάνεται και γιατί πρέπει να δοθεί βήμα να ακουστούν όλες οι φωνές κυρίως από τη νέα γενιά….

Είμαι ο Σταύρος Αράπογλου «αγνώστου πατρός»

«Χτυπούσα με μίσος και με λυσσαλέο πάθος , το κεφάλι του, ώσπου τα αίματα έβαψαν τα χέρια μου. Δεν μπορούσα να ελέγξω αυτόν τον ασυγκράτητο θυμό μου, που έγινε ποτάμι και τον έπνιξε. Πήρα όμως την εκδίκησή μου, για τη μάνα μου, για μένα και για τόσες άλλες γυναίκες που έπεσα  θύματα βιασμού απ τους παρακρατικούς και απ τους Χίτες…»

«Κανένας δεν έμαθε το μυστικό μου, παρά μόνο εσύ, διαβάζοντας αυτές τις σημειώσεις…Τις Άλικες Ζωές, τις κόκκινες, τις αιματοβαμμένες ζωές…Τις δικές μας ζωές, γιέ μου…»

Μικρασιατικά παράλια , Ελλάδα, Λέσβος…Και ένας πόλεμος , αυτός ο αδελφοκτόνος , που θα καταστρέψει ζωές, αλλά το χειρότερο, θα μείνει για πάντα χαραγμένος μέσα στις μνήμες όσων επέζησαν τότε. Για να θυμούνται…Για να μην ξεχάσουν ποτέ. Όπως ποτέ δεν ξέχασε η Σταφανία, ο Στέλιος και ο Χριστόφορος. Δεν θα ξεχάσω ούτε εγώ, κι ας μην έζησα σ αυτόν τον πόλεμο.

Είμαι ο Σταύρος Αράπογλου. Της Σοφίας Αράπογλου. Μόνο αυτό γνωρίζω, τα όνομα και το επίθετο της μητέρας μου. Όσο γι αυτό του πατέρα μου, πάντα δήλωνα «αγνώστου πατρός». Και αυτό θα συνεχίσω να δηλώνω, ακόμη και τώρα που ξέρω…